Sygnaliści chronieni od 25 września 2024: bezpieczne zgłaszanie nieprawidłowości w Twojej firmie

Od środy 25 września sygnalista jest chroniony 🛡️
Od tego dnia osoby zgłaszające nieprawidłowości w związku z wykonywaną pracą zyskały ochronę przed działaniami odwetowymi kadry kierowniczej organizacji.

Kto może być sygnalistą? 🤔
Sygnalistą może być każda osoba narażona na działania odwetowe po dokonaniu zgłoszenia, niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy. Taka sama pomoc będzie przysługiwała również osobie pomagającej sygnaliście i osobie z nim powiązanej. Działania odwetowe mogą polegać np. na pozbawieniu awansu, podwyżki, nagrody 🏅 lub w skrajnych przypadkach zwolnieniu z pracy.
Status sygnalisty jest przyznawany w momencie dokonania zgłoszenia. Tożsamość takiej osoby musi być zachowana w tajemnicy 🤫. Firma, organizacja decyduje, czy przyjmowane będą anonimowe zgłoszenia.

Ustawa o ochronie sygnalistów 📜
Ustawa o ochronie sygnalistów będzie wchodziła w życie etapami. Państwowa Inspekcja Pracy zaznacza, że od 25 września 2024 r. osoby zgłaszające nieprawidłowości zyskają ochronę, natomiast przepisy określające zasady składania przez nich zgłoszeń o nieprawidłowościach będą wchodziły w życie w późniejszych terminach. Nowe procedury zaczną więc w pełni obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2025 r. 📅
Z przepisów ustawy wynika, że firmy zatrudniające co najmniej 50 osób (niezależnie od umowy) są zobowiązane do wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych i stworzenia kanałów do ich przyjmowania.
Wyjątkiem są m.in. podmioty działające w sektorze finansowym 💰 (np. banki), które mają obowiązek stworzenia kanałów zgłoszeń w każdym przypadku. Nie dotyczy to też działalności w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu 🚚 i ochrony środowiska 🌳 oraz jednostek organizacyjnych gminy lub powiatu liczących mniej niż 10 tys. mieszkańców.

Jak ma wyglądać procedura zgłaszania nieprawidłowości? 📝
W ciągu siedmiu dni od zgłoszenia sygnalista otrzymuje potwierdzenie, że jego zawiadomienie zostało przyjęte, chyba że jest to zgłoszenie anonimowe. Następnym krokiem jest podjęcie przez pracodawcę działań następczych. Jeśli osoba lub zespół wyznaczone do obsługi zgłoszeń nieprawidłowości oceni, że zgłoszenie jest zasadne, wszczyna się postępowanie wyjaśniające.
W ciągu trzech miesięcy sygnalista powinien otrzymać informację zwrotną na temat podjętych działań następczych w związku ze zgłoszeniem działań. Nie musi to jednak oznaczać zakończenia rozpoznawania zgłoszenia, chociaż rekomenduje się tu szybkie i sprawne działanie.
Ustawa określa, jakich obszarów może dotyczyć zgłoszenie:

  • Korupcja 💼
  • Zamówienia publiczne 📃
  • Usługi, produkty i rynki finansowe 💸
  • Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu 🚫💰
  • Bezpieczeństwo produktów i ich zgodność z wymogami 📦
  • Bezpieczeństwo transportu 🚂
  • Ochrona środowiska 🌍
  • Ochrona radiologiczna i bezpieczeństwo jądrowe ☢️
  • Bezpieczeństwo żywności i pasz 🍲
  • Zdrowie i dobrostan zwierząt 🐾
  • Zdrowie publiczne 🏥
  • Ochrona konsumentów 🛡️
  • Ochrona prywatności i danych osobowych 🔒
  • Bezpieczeństwo sieci i systemów teleinformatycznych 🖥️
  • Interesy finansowe Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego i Unii Europejskiej 💶
  • Rynek wewnętrzny Unii Europejskiej, w tym publicznoprawne zasady konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych 📊
  • Konstytucyjne wolności i prawa człowieka i obywatela w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej ⚖️

Jak inaczej można sygnalizować problem w pracy? 📢
Oprócz zawiadomienia wewnętrznego zgłaszający może skorzystać z dwóch innych opcji sygnalizowania. Pierwsza to zgłoszenie zewnętrzne do Rzecznika Praw Obywatelskich lub organu publicznego. Zgodnie z ustawą ta możliwość wejdzie w życie od 25 grudnia. Druga to ujawnienie publiczne, np. poprzez media albo serwisy społecznościowe. 🌐

Ministerstwo pracy wskazało jednak, że dokonanie ujawnienia publicznego nie powinno być pierwszym krokiem. Resort zaznaczył, że w razie braku zaufania do pracodawcy powinno zostać dokonane zgłoszenie zewnętrzne do organu publicznego.

Dla wszelkich organizacji Grupa ELKA opracowała unikalną, bezpieczną i intuicyjną platformę do zgłaszania nieprawidłowości i ich obsługi sygnalista-online.eu.
System umożliwia bezpieczne zgłaszanie nieprawidłowości oraz informowanie o działaniach następczych, zapewnia także pełną zgodność z warunkami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego 2019/1937.

Serwis Sygnalista Online został zaprojektowany tak, żeby w sposób bezpieczny i intuicyjny pomóc firmom oraz organizacjom w spełnieniu wymogów zdefiniowanych w Dyrektywie UE. Bardzo ważnym elementem procesu przetwarzania zgłoszeń jest maksymalne zachowanie poufności danych Sygnalistów. Treści zgłoszeń oraz dane Sygnalisty są szyfrowane 🔐, a ich odczytanie wymaga znajomości hasła oraz klucza. Każdy wgląd w treść zgłoszenia oraz dane Sygnalisty odnotowywany jest w dzienniku zdarzeń zgłoszenia. 📑

JAKĄ POMOC OFERUJE SYGNALISTA ONLINE?

Spójność rozwiązań
Generowanie procedury na określonych przez Użytkownika warunkach oraz wdrożenie jej w systemie zgłoszeń.

Rozliczalność
Spersonalizowany, w pełni bezpieczny i intuicyjny system obsługi zgłoszeń i naruszeń.

Zgodność
Spełnione wymagania Dyrektywy 2019/1937, Ustawy o ochronie sygnalistów oraz RODO.

Konfigurowalność
Możliwość zarządzania ustawieniami oraz dostosowanie rozwiązań do własnych potrzeb.

Poufność
Zgłaszanie nieprawidłowości oraz działania następcze z zachowaniem poufności danych.

Przejrzystość
Dziennik zdarzeń zgłoszenia zawierający informacje o działaniach i odczycie danych. 📊

Zachęcamy do kontaktu 📧 kontakt@sygnalista-online.eu, z przyjemnością wyjaśnimy szczegóły funkcjonowania oraz zasady korzystania z serwisu sygnalista-online.eu.